OAZOWA, -ej - ulica w Starowej Górze wytyczona i nazwana w 1997 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika oaza 'obszar wśród pustyni, gdzie jest woda i roślinność'.
OBJAZDOWA, -ej - ulica prowadząca od ul. Karolewskiej do torów kolei objazdowej, stąd nazwa. Powstała w 1930 r. ♦ Nazwa uzasadniona terenowo, utworzona od rzeczownika objazd 'droga boczna, okrężna, wyznaczona w celu omijania jakiejś przeszkody'.
OBLĘGORSKA, -ej - południowa przecznica ul. Wojska Polskiego. Znana od 1910 r. jako → Sienkiewicza. W 1916 r. przemianowana. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Oblęgorek 'wieś w woj. świętokrzyskim, gdzie znajduje się dworek ofiarowany przez społeczeństwo polskie Henrykowi Sienkiewiczowi'.
OBŁOCZNA, -ej - ulica na Stokach nazwana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika obłok 'chmurka, skroplona para wodna unosząca się nad ziemią'. Ulica położona w sąsiedztwie innych o nazwach tematycznie nawiązujących do nazewnictwa górskiego.
OBORNICKA, -ej - południowa przecznica ul. Limanowskiego wytyczona w końcu XIX w. jako prywatna ulica → Klinka. Przemianowana w 1932 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Oborniki 'miasto w woj. wielkopolskim, położone nad Wartą'.
OBOZOWA, -ej - ulica na Złotnie istniejąca pierwotnie jako Łukasińskiego, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika obóz 'zespół namiotów pod gołym niebem przeznaczony na dłuższy odpoczynek dla żołnierzy, harcerzy itp.'. Ulica leży w sąsiedztwie innych o nazwach związanych z wojskowością.
OBRONNA, -ej - ulica na Nowym Złotnie wytyczona i nazwana w 1986 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika obrona 'odpieranie napaści'. Ulica leży w sąsiedztwie innych o nazwach związanych z wojskowością.
*OBROŃCÓW STALINGRADU - ♦ Nazwa upamiętniająca: obrońcy Stalingradu 'żołnierze broniący miasta Stalingrad nad Wołgą w czasie II Wojny Światowej'; → Legionów.
OBROŃCÓW WARSZAWY - mała uliczka na Bałutach znana w 1910 r. jako → Pałacowa. W 1946 r. przemianowana na → Złotniczą. Po 1956 r. nadano obecną nazwę. ♦ Nazwa upamiętniająca: obrońcy Warszawy 'żołnierze i cywile broniący stolicy we wrześniu 1939 r.'.
OBROŃCÓW WESTERPLATTE - północna przecznica ul. Wojska Polskiego. Obecna na planie z 1913 r. pod nazwą → Nowo-Łagiewnicka. W 1932 r. przemianowana na → Towiańskiego. Obecną nazwę otrzymała w 1946 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: obrońcy Westerplatte 'żołnierze, broniący pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego w dniach 1-7 września 1939 r. przyczółka Westerplatte przed niemieckim natarciem'.
OBSZERNA, -ej - ulica na Chojnach istniejąca pierwotnie jako Zagłoby, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od przymiotnika obszerny 'duży, przestronny'.
OBWODOWA, -ej - ulica na Kuraku, biegnąca wzdłuż torów kolei obwodowej, stąd nazwa. Obecna na planach od 1932 r. ♦ Nazwa uzasadniona terenowo, utworzona od rzeczownika obwód 'linia brzegowa zamknięta, okalająca płaszczyznę; brzeg, granica'.
OBYWATELSKA, -ej - ulica na Starym Rokiciu znana od 1910 r. W 1933 r. przedłużenie nazwano → Nowo-Obywatelską. W 1946 r. weszło w skład Obywatelskiej. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika obywatel 'członek społeczeństwa danego państwa; stały mieszkaniec jakiegoś miasta, terenu'.
Park OCALAŁYCH - powstał w 2004 r. na terenie przylegającym do granic getta. Znajduje się tu kopiec pamięci, zaś część drzew zostało zasadzonych przez osoby ocalałe z Holocaustu w 60. rocznicę likwidacji łódzkiego getta. Wzdłuż głównej alei umieszczono granitowe tabliczki z nazwiskami ocalałych i numerami drzewek. Nazwa nadana w 2006 r. ♦ Nazwa upamiętniająca Żydów z łódzkiego getta, którzy ocaleli z Holocaustu.
OCHOCZA, -ej - ulica na Chojnach istniejąca bez nazwy, z chwilą włączenia do Łodzi została nazwana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, metaforyczna, utworzona od przymiotnika ochoczy 'chętny, pełen ochoty'.
**ODDALONA, -ej - ulica na Zarzewie, południowa przecznica Przybyszewskiego, wytyczona i nazwana w 1959 r. Zniknęła w latach 90. XX w. pod nową zabudową. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od wyrazu oddalony 'położony w znacznej odległości'.
*ODESKA, -ej - ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Odessa 'miasto na Ukrainie'; zbliżona tematycznie do nazw sąsiednich ulic pochodnych od nazw miast → Sarnia.
ODLEGŁA, -ej - ulica na terenie Józefowa istniejąca pierwotnie jako Leśna, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od przymiotnika odległy 'daleki, oddalony'.
ODOLANOWSKA, -ej - ulica na Żubardziu znana od 1910 r. jako → Pszenna, od 1913 r. jako → Pryncypalna. W 1936 r. przemianowana. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Odolany 'rejon Warszawy, część Woli'; także 'miasto w woj. wielkopolskim'.
Józefa ODROWĄŻA - ulica na Teofilowie, wytyczona i nazwana w 1994 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od imienia i nazwiska bohatera Wiernej rzeki S. Żeromskiego. Ulica leży na osiedlu im. S. Żeromskiego, gdzie większość ulic ma nazwy wywodzące się z twórczości pisarza.
ODRZAŃSKA, -ej - ulica w Rudzie Pabianickiej istniejąca pierwotnie jako 1 Maja, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy rzeki Odra.
ODWAŻNA, -ej - ulica na Teofilowie wytyczona i nazwana w 2005 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od przymiotnika odważny 'śmiały, mężny, nieustraszony'.
Antoniego ODYŃCA - wschodnia przecznica ul. Rzgowskiej znana na początku XX w. jako → Mickiewicza. Od 1920 r. nowa nazwa. ♦ Nazwa upamiętniająca: Antoni Odyniec, 1804-1885, poeta romantyczny i neoklasycystyczny, pamiętnikarz, tłumacz.
Aleja OFIAR TERRORYZMU 11 WRZEŚNIA - ulica na Wiskitnie wytyczona i nazwana w 2007 r. ♦ Nazwa upamiętniająca ofiary ataku terrorystycznego na wieże World Trade Center w Nowym Jorku, który miał miejsce 11 września 2001 r.
OFIARNA, -ej - ulica na Chojnach po włączeniu do miasta nazwa została zachowana. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od przymiotnika ofiarny 'skłonny do poświęceń, gotowy do ofiar'.
Plac im. OFIAR ZBRODNI KATYŃSKIEJ - niewielki plac przed kościołem Matki Boskiej Zwycięskiej powstały po wytyczeniu trasy na linii wschód-zachód. Stoi na nim pomnik poświęcony ofiarom zbrodni katyńskiej. Nazwę nadano w 2007 r. ♦ Nazwa upamiętniająca ofiary zbrodni sowieckiej w Katyniu w czasie II Wojny Światowej.
OFICERSKA, -ej - ulica na Grabieńcu wytyczona i nazwana w 1986 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika oficer 'posiadający wyższy stopień wojskowy'.
**OFICERSKA, -ej - ulica na Żubardziu znana od 1910 r. Zniknęła pod nową zabudową w latach 60. XX w. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika oficer 'stopień służbowy kadry dowódczej'; zbliżona tematycznie do nazw sąsiednich ulic pochodnych od nazw zawodów.
Michała Kleofasa OGIŃSKIEGO - ulica na terenie Andrzejowa istniejąca pierwotnie jako A. Mickiewicza, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1988 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Michał Kleofas Ogiński, 1765-1833, działacz polityczny i kompozytor.
**Michała OGIŃSKIEGO - ulica na Rokiciu nazwana w 1932 r. W latach 60. XX w. zniknęła pod nowym osiedlem. ♦ Nazwa upamiętniająca: Michał Kleofas Ogiński, 1765-1833, kompozytor, skrzypek, pisarz.
OGNISKOWA, -ej - ulica na Chojnach istniejąca pierwotnie jako Reymonta, po włączeniu do miasta przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika ognisko 'stos drzewa zapalony pod gołym niebem'.
OGÓRKOWA, -ej - ulica na Bałutach na początku XX w. → Ciemna, w 1920 przemianowana na → Toruńską. W 1945 r. otrzymała obecną nazwę. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika ogórek 'roślina warzywna i jej owoc'.
OGRODNICZA, -ej - ulica na Wiskitnie. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika ogrodnik 'człowiek zajmujący się ogrodnictwem'.
OGRODOWA, -ej - ulica będąca przedłużeniem ul. Północnej na zachód do ul. Srebrzyńskiej. Wymieniana w aktach już w 1821 r. pod tą nazwą, pochodzącą od ogrodów nadanych dawnym mieszkańcom Łodzi jako rekompensata za odebrane im grunty, stanowiące ich własność, a potrzebne do regulacji miasta. Przejściowo nazywana była Północną, ale od 1842 r. powraca nazwa Ogrodowa, która w 1863 r. zyskuje urzędowe potwierdzenie. ♦ Nazwa uzasadniona terenowo, utworzona od rzeczownika ogród; ulica biegła przez ogrody mieszkańców Nowych Bałut; zob. też Joselewicza.
Miejski OGRÓD BOTANICZNY im. Jakuba Mowszowicza - teren położony na zachód od ul. Krzemienieckiej, w parku Na Zdrowiu im. J. Piłsudskiego. Pełni funkcję popularyzatorską i edukacyjną. Koncepcja utworzenia Ogrodu Botanicznego opracowana została w latach 30. XX w. przez Stefana Rogowicza, ówczesnego naczelnika Plantacji Miejskich. Zaczątkiem przedsięwzięcia było utworzenie w 1946 r. niewielkiego (6 ha) Ogrodu Roślin Leczniczych. W 1973 r. otwarto dla zwiedzających pierwszą część Ogrodu Botanicznego o pow. ok. 20 ha. Obecnie Ogród zajmuje ponad 64 ha. Imię Jakuba Mowszowicza nadano w 1988 r. ♦ Człon I nazwy równy wyrażeniu ogród botaniczny 'ogród, w którym hoduje się rośliny wszelkich gatunków dla celów naukowych, dostępny dla publiczności', człon II upamiętniający: Jakub Mowszowicz, 1901-1983, botanik, profesor UŁ. Odegrał istotną rolę w założeniu Ogrodu.
Miejski OGRÓD ZOOLOGICZNY - zwierzyniec, powstał w 1938 r. z inicjatywy Stefana Rogowicza (1891-1946), naczelnika Wydziału Plantacji. Zajmuje powierzchnię 16,4 ha. Pierwszym mieszkańcem ogrodu był jeleń Boruta, który przywędrował do miasta i został schwytany na placu Reymonta. Obecnie ogród zamieszkują 392 gatunki (blisko 3 tys. osobników). ♦ Nazwa uzasadniona terenowo; zawiera wyrażenie o charakterze nazwy gatunkowej ogród zoologiczny 'ogrodzony teren, zwykle zadrzewiony, na którym w specjalnych pomieszczeniach trzyma się rzadkie zwierzęta krajowe i egzotyczne; zwierzyniec'. Określenie miejski wskazuje na właściciela placówki.
OKIENNA, -ej - ulica na Chojnach istniejąca pierwotnie jako Łąkowa, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika okno 'zaszklony otwór w ścianie budynku'.
OKONIOWA, -ej - ulica na Radogoszczu wytyczona i nazwana w 1985 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika okoń 'drapieżna ryba słodkowodna'.
OKOPOWA, -ej - ulica na Bałutach na początku XX w. zwana → Nowy Świat. Od 1920 r. nowa nazwa. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od przymiotnika okopowy, w użyciu rzeczownikowym 'rośliny uprawiane głównie ze względu na podziemne bulwy lub korzenie, np. ziemniaki, buraki, marchew'.
OKÓLNA, -ej - ulica na Rogach, jedna z najdłuższych, usytuowana na niezurbanizowanym obszarze miasta, jej skrajem przebiegała swego czasu granica miasta. ♦ Nazwa z terenowym uzasadnieniem, utworzona od przymiotnika okólny 'biegnący wkoło, okrężny'.
OKRĘGLIK - ulica na osiedlu Marianów istniejąca jako bezimienna droga do Lasu Okręglik, nazwana w 1995 r. ♦ Nazwa ponowiona z nazwy pobliskiego lasu.
OKRĘGOWA, -ej - ulica na Chojnach istniejąca pierwotnie jako Piaskowa, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od przymiotnika okręgowy 'dotyczący danego okręgu, związany z danym rejonem'.
OKRĘTOWA, -ej - ulica na Sikawie po włączeniu do miasta w 1945 r. nazwa została zachowana. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika okręt 'jednostka floty wojennej'.
OKRĘŻNA, -ej - ulica w Rudzie Pabianickiej wytyczona i nazwana w 1984 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od przymiotnika okrężny 'leżący wokół czego, okrążający coś'.
Stefana OKRZEI - ulica na Kozinach znana na początku XX w. jako → Polna. W 1920 r. zyskała nową nazwę. ♦ Nazwa upamiętniająca: Stefan Okrzeja, 1886-1905, działacz socjalistyczny, współorganizator Organizacji Spiskowo-Bojowej PPS; zob. też Daliowa.
Józefa OKSIŃSKIEGO - ulica na osiedlu Powstania 1863 r. wytyczona i nazwana w 1992 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Józef Oksiński, 1840-1908, major, główny organizator Powstania Styczniowego w Sieradzu.
OKSYWIE, -a - ulica w Rudzie Pabianickiej istniejąca pierwotnie jako Sporna, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy geograficznej Oksywie 'dzielnica nadmorska w Gdyni'.
Leopolda OKULICKIEGO - zachodnia przecznica Zgierskiej biegnąca przez teren zwany Helenówkiem. Początkowo pod nazwą Badylowa (lub wg niektórych źródeł Klonowa). W latach 1945 - 46 przemianowana na J. Stalina, a w 1946 na Stalingradzką. Od 1947 r. nosi nazwę Helenówek. W 1990 r. otrzymała obecne miano. ♦ Nazwa upamiętniająca: Leopold Okulicki, pseudonim Niedźwiadek, 1898-1946, generał, komendant Okręgu Łódzkiego Służby Zwycięstwu Polski; ostatni dowódca AK; zginął w więzieniu na Łubiance.
OLECHOWSKA, -ej - ulica początkowo bezimienna prowadząca w kierunku Olechowa, nazwana w 1946 r. ♦ Nazwa kierunkowa, utworzona od nazwy miejscowej Olechów.
*Św. OLGI - ♦ Nazwa uzasadniona terenowo; przy ulicy znajduje się cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Olgi; → Piramowicza.
*OLGIŃSKI PASAŻ, -ego, -u - ♦ Nazwa uzasadniona terenowo; przy ulicy znajduje się cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Olgi; → Piramowicza.
OLIMPIJSKA, -ej - ulica na Retkini, po włączeniu do miasta zachowała swoją nazwę. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika olimpiada 'międzynarodowe zawody sportowe organizowane na wzór starożytnych co cztery lata'. Ulica położona w sąsiedztwie innych o nazwach znaczeniowo związanych ze sportem.
OLIWKOWA, -ej - ulica na terenie Nowosolnej istniejąca pierwotnie jako Sportowa, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1988 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika oliwka 'owoc drzewa oliwkowego'. Ulica położona w sąsiedztwie innych o nazwach znaczeniowo zbliżonych.
OLIWSKA, -ej - mała uliczka na Bałutach znana od 1932 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Oliwa 'dzielnica Gdańska'.
OLKUSKA, -ej - ulica na Stokach istniejąca pierwotnie jako bezimienna, po włączeniu do Łodzi nazwana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy miejscowej Olkusz.
**OLSZERA - ♦ Nazwa uzasadniona terenowo: Olszer, mieszczanin, parcelant, na gruntach, których był właścicielem, wytyczona została nowa ulica, nazwana jego nazwiskiem; → Grabinka.
OLSZOWA, -ej - ulica na Julianowie powstała w 1931 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika olcha 'gatunek drzewa'; zbliżona tematycznie do nazw sąsiednich ulic pochodnych od nazw drzew.
*OLSZTEINA - ♦ Nazwa uzasadniona terenowo: Olsztein, właściciel terenu, na którym znajduje się ulica; → Zbożowa.
OLSZTYŃSKA, -ej - ulica równoległa do ul. Limanowskiego od ul. Urzędniczej do Hipotecznej znana od 1910 r. jako prywatna → Ekierta, od 1932 r. pod obecną nazwą. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Olsztyn 'miasto w woj. warmińsko-mazurskim, położone nad Łyną'.
OŁOWIANA, -ej - ulica na terenie Marysina, istniejąca pierwotnie jako Konopnickiej, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika ołów 'pierwiastek chemiczny, ciężki, łatwo topliwy miękki metal'.
OMŁOTOWA, -ej - ulica na Manii wytyczona w 1961 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika omłoty 'oddzielenie nasion od słomy, strąków itp., młócenie, młocka'; zbliżona tematycznie do nazw sąsiednich ulic pochodnych od nazw roślin.
ONYKSOWA, -ej - ulica na Radogoszczu, wytyczona i nazwana w 1989 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika onyks 'odmiana agatu, kamień półszlachetny'. Ulica położona w sąsiedztwie innych o nazwach zbliżonych znaczeniowo.
**OPADOWA, -ej - ulica na Retkini, wytyczona i nazwana w 1961 r. Zniknęła pod zabudową. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika opad 'ćwiczenie gimnastyczne'.
OPALOWA, -ej - ulica na Radogoszczu, wyodrębniona z części Agatowej i nazwana w 1995 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika opal 'kamień półszlachetny'. Ulica położona w sąsiedztwie innych o nazwach zbliżonych znaczeniowo.
OPAŁOWA, -ej - ulica w Rudzie Pabianickiej istniejąca pierwotnie jako Dworcowa, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa nawiązująca do składów węgla znajdujących się w pobliżu dworca, utworzona od rzeczownika opał 'to, czym się pali, materiał do opalania'.
OPIEKUŃCZA, -ej - ulica wvRudzie Pabianickiej istniejąca pierwotnie jako ks. Skorupki, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. Przedłużona w 1996 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, metaforyczna, utworzona od przymiotnika opiekuńczy 'troskliwy, otaczający opieką'.
**OPŁOTKI, -ów - ulica osiedlowa na Grabieńcu. Przed włączeniem do miasta - Sosnowa. Przemianowana w 1946 r. Zniknęła pod zabudową. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika opłotki 'prymitywne ogrodzenie, płotek zazwyczaj z drewnianych żerdzi lub chrustu'. Ulica leży w sąsiedztwie innych o nazwach związanych z rolnictwem.
OPOCZYŃSKA, -ej - ulica na Chojnach Zatorzu istniejąca pierwotnie jako Werterowska. Przemianowana w 1951 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy miejscowej Opoczno.
OPOLSKA, -ej - ulica na Sikawie początkowo bezimienna, po włączeniu do Łodzi nazwana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy miejscowej Opole.
Artura OPPMANA - ulica na Dąbrowie istniejąca od 1932 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Artur Oppman, 1867-1931, poeta okresu Młodej Polski.
**ORAWSKA, -ej - niewielka uliczka wzdłuż Limanowskiego powstała na przełomie XIX i XX w. jako → Przy Fajfra. Przemianowana w 1920 r. na Orawską zniknęła w latach 60. XX w. na skutek nowej zabudowy. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Orawa 'kraina historyczna na pograniczu polsko-słowackim, stanowiąca dorzecze rzeki o tej samej nazwie'.
Juliusza ORDONA - ulica na Rokiciu powstała w 1930 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Juliusz Ordon, 1810-1887, oficer, uczestnik Powstania Listopadowego, komendant reduty na Woli podczas obrony Warszawy.
Hanki ORDONÓWNY - ulica na Chojnach wytyczona i nazwana w 1999 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Hanka Ordonówna, właściwie: Maria Anna z Pietruszyńskich Tyszkiewicz, 1902-1950, piosenkarka, tancerka, aktorka.
ORĘŻNA, -ej - ulica na Nowym Złotnie wytyczona i nazwana w 1986 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika oręż 'broń, uzbrojenie'. Ulica leży w sąsiedztwie innych o nazwach związanych z wojskowością.
ORGANIZACJI WOLNOŚĆ I NIEZAWISŁOŚĆ // ORGANIZACJI WiN - ulica biegnąca z Bałuckiego Rynku na wschód, istniejąca już w 1910 r. pod nazwą → Dworska. Z czasem została przedłużona w kierunku wschodnim i nowy odcinek zyskał nazwę → Nowo-Dworskiej. Od 1929 r. nazwa Dworska obejmuje ulicę na całej długości. W 1951 r. zyskała imię Włady → Bytomskiej a we wschodniej części Alfreda → Lampego. Przemianowana w 1990 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Wolność i Niezawisłość (WiN) - konspiracyjna organizacja wojskowo-polityczna utworzona w 1945 r.
Władysława ORKANA - ulica na Dąbrowie istniejąca od 1930 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Władysław Orkan, 1875-1930, pisarz.
ORLA, -ej - niewielka uliczka między ul. Sienkiewicza a Kilińskiego wytyczona w latach 70. XIX w. Początkowo stanowiła drogę dojazdową do zakładu Jana Gustawa Keilicha, produkującego ocet, a następnie browaru (założonego w 1882 r.). ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika orzeł 'ptak drapieżny z rodziny sokołów'; zob. też Mazurska.
*Gustawa ORLICZ-DRESZERA - ♦ Nazwa upamiętniająca: Gustaw Orlicz-Dreszer, 1889-1936, generał dywizji Wojska Polskiego, uczestnik I Wojny Światowej oraz wojny 1920 r.; → Michałowicza.
Mieczysława ORŁOWICZA - ulica na Olechowie wytyczona i nazwana w 1986 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Mieczysław Orłowicz, 1881-1959, działacz ruchu turystycznego i krajoznawczego.
ORŁOWSKA, -ej - ulica w Rudzie Pabianickiej istniejąca pierwotnie jako Zagajnikowa, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy miejscowej Orłowo.
ORMIAŃSKA, -ej - ulica na Stokach znana początkowo jako → Berty, od 1932 r. jako → Oszmiańska. W 1945 r. już z obecną nazwą. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Ormianie 'Armeńczycy'.
ORNA, -ej - ulica na Żabieńcu istniejąca pierwotnie jako Dębowa, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od przymiotnika orny 'uprawny, nadający się do uprawy, orania'. Ulica leży w sąsiedztwie innych o nazwach związanych z rolnictwem.
ORZECHOWA, -ej - ulica na Manii powstała w latach 30. XX w. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika orzech 'roślina (drzewo lub krzew) mająca takie owoce'.
**Stanisława ORZECHOWSKIEGO - ulica na Dąbrowie zyskała nazwę w 1933 r. W latach 60. XX w. zniknęła pod nową zabudową. ♦ Nazwa upamiętniająca: Stanisław Orzechowski, 1513-1566, ksiądz, pisarz polityczny i religijny tworzący w Renesansie.
Justyny ORZELSKIEJ - ulica na Widzewie wytyczona i nazwana w 1994 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od imienia i nazwiska bohaterki powieści E. Orzeszkowej Nad Niemnem. Ulica leży w sąsiedztwie innych o nazwach zaczerpniętych z twórczości tej pisarki.
Elizy ORZESZKOWEJ - ulica na Julianowie widoczna na planie z 1937 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Eliza Orzeszkowa, 1841-1910, powieściopisarka.
OSADNICZA, -ej - ulica na Żabieńcu istniejąca pierwotnie jako Sadowa, po włączeniu do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika osadnik 'ten, kto się osiedlił, kolonista'.
OSIEDLOWA, -ej - ulica na Żubardziu wytyczona w końcu lat 50. XX w. ♦ Nazwa uzasadniona terenowo, utworzona od rzeczownika osiedle 'zespół bloków mieszkalnych'; nazwa nadana w związku z powstającym osiedlem.
OSINOWA, -ej - ulica na Julianowie powstała w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika osina 'gatunek drzewa; osika'; zbliżona tematycznie do nazw sąsiednich ulic pochodnych od nazw drzew.
OSKARDOWA, -ej - ulica na Stokach znana od 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika oskard 'narzędzie ręczne w postaci wygiętej łukowato stalowej nasady o dwu przeciwległych ostrzach osadzonej na drewnianym trzonku, używane m. in. w górnictwie'; zbliżona tematycznie do nazw sąsiednich ulic pochodnych od nazw narzędzi.
OSOBLIWA, -ej - ulica na Chojnach istniejąca pierwotnie jako Olszowa, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, metaforyczna, utworzona od przymiotnika osobliwy 'wyjątkowy, nadzwyczajny, oryginalny'.
Michała OSSOWSKIEGO - ulica na Kozinach wytyczona w 1934 r. jako → Rożnowskiego. Przemianowana w 1951 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Michał Ossowski, 1863-1886, działacz robotniczy; zob. też Dróżka.
Juliusza OSTERWY - ulica na terenie Andrzejowa istniejąca pierwotnie jako M. Skłodowskiej z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1988 r. ♦ Nazwa upamiętniająca: Juliusz Osterwa, 1885-1947, wybitny aktor, reżyser. Ulica położona w sąsiedztwie innych o nazwach zbliżonych znaczeniowo.
OSTOWA, -ej - ulica na terenie Lublinka wytyczona i nazwana w 1998 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika oset 'kolczasty chwast polny'.
OSTROŁĘCKA, -ej - ulica na Stokach. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy miejscowej Ostrołęka 'miasto nad Narwią'.
OSTRÓŻEK - ulica na terenie Nowosolnej istniejąca pierwotnie jako Stokrotek, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1988 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika ostróżka 'roślina o niebieskich lub fioletowych kwiatach'. Ulica położona w sąsiedztwie innych o nazwach zbliżonych znaczeniowo.
OSZCZEPOWA, -ej - ulica osiedlowa na Retkini istniejąca początkowo jako bezimienna została nazwana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika oszczep 'kij zakończony stalowym grotem używany w lekkoatletyce do rzutów'. Ulica leży w sąsiedztwie innych o nazwach związanych ze sportem.
*OSZMIAŃSKA, -ej - ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Oszmiana 'miejscowość na Białorusi'; → Ormiańska.
OŚWIATOWA, -ej - ulica na Dołach znana od 1946 r. jako przedłużenie Inflanckiej w kierunku wschodnim. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia o charakterze metaforycznym, utworzona od rzeczownika oświata 'stan, proces upowszechnienia wykształcenia i kultury w społeczeństwie'.
OŚWIĘCIMSKA, -ej - niewielka ulica na Kuraku w sąsiedztwie innych o nazwach od nazw miast. Istnieje pod tą nazwą od 1932 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Oświęcim 'miasto w woj. małopolskim, w latach 1940-45 na jego przedmieściu był największy hitlerowski obóz koncentracyjny i ośrodek masowej zagłady'; zbliżona tematycznie do nazw sąsiednich ulic pochodnych od nazw miejscowości.
**OTYLII - ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od imienia żeńskiego Otylia; → Mostowskiego.
OWCZA, -ej - ulica na terenie Marysina istniejąca pierwotnie jako Sosnowa, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1946 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika owca 'zwierzę hodowane dla wełny, skóry, mięsa, i mleka'.
OWOCOWA, -ej - ulica na Julianowie istniejąca od 1932 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika owoc 'płody drzew i krzewów owocowych'; zbliżona tematycznie do nazw sąsiednich ulic pochodnych od nazw roślin i ich owoców.
OWSIANA, -ej - ulica na Manii widoczna już w 1921 r. wśród sąsiednich ulic o nazwach zbliżonych tematycznie. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od rzeczownika owies 'gatunek zboża'.
OZDOBNA, -ej - ulica na terenie Andrzejowa istniejąca pierwotnie jako C. K. Norwida, z chwilą włączenia do Łodzi przemianowana w 1988 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, o charakterze metaforycznym, utworzona od przymiotnika ozdobny 'zawierający ozdoby'.
OZORKOWSKA, -ej - południowa przecznica ul. Przybyszewskiego. Istnieje na planach od 1910 r. ♦ Nazwa bez terenowego uzasadnienia, utworzona od nazwy Ozorków 'miejscowość blisko Łodzi'; zbliżona tematycznie do nazw sąsiednich ulic pochodnych od nazw miast.